Stan odżywienia oraz zwyczaje żywieniowe dzieci w wieku 6-13 lat z gminy Nałęczów
Raport „Stan odżywienia oraz zwyczaje żywieniowe dzieci w wieku 6-13 lat z gminy Nałęczów” został przygotowany przez Polskie Towarzystwo Dietetyki
W ostatnich latach, zarówno na świecie jak i w Polsce, obserwuje się wzrost liczby osób z nadwagą i otyłością. Problem ten dotyka nie tylko dorosłych, ale również dzieci. Jeszcze niedawno w naszym kraju nadwaga występowała u niespełna 10% uczniów, obecnie nadmierną masę ciała stwierdza się u co piątego dziecka w wieku szkolnym. Wyniki badań z 2015 roku, przedstawione przez Instytut Żywności i Żywienia wykazały, iż w województwie lubelskim nadwaga lub otyłość występowała u 24,6% uczniów. Badania zrealizowane w ramach programu „Wybieram wodę”, obejmujące blisko 600 uczniów szkół podstawowych, niestety potwierdzają skalę zjawiska wśród najmłodszych mieszkańców gminy Nałęczów.
www.wybieramwode.pl
Charakterystyka grupy badanej
Badania przeprowadzono w 4 szkołach podstawowych (SP w Drzewcach, SP w Nałęczowie, SP w Piotrowicach, SP w Sadurkach) oraz 2 przedszkolach (Przedszkole im. Adama Żeromskiego, Przedszkole „Kolorowe Kredki”, Nałęczów) znajdujących się na terenie gminy Nałęczów. Pomiary masy ciała oraz wysokości dokonano u 268 chłopców oraz 319 dziewcząt, w wieku od 6 do 13 lat. Z uzyskanych danych wyliczono wskaźnik masy ciała (BMI), a jego interpretacji dokonano w oparciu o siatki centylowe dla populacji polskiej (OLAF, 2010). Rodzice uczniów uczestniczących w badaniu zostali poproszeni o udzielenie odpowiedzi na kilka pytań dotyczących zwyczajów żywieniowych swoich dzieci.
Wyniki dotyczące masy ciała dzieci i młodzieży
Prawidłową masę ciała stwierdzono u blisko 70% uczniów. Zbyt niską masą ciała charakteryzowało się około 5% badanych. Nadwagę wykazano u 16%, a otyłość u ponad 9% uczniów. Szczegółowe dane, uwzględniające zróżnicowanie pod względem wieku i płci, przedstawiono w tabeli 1 oraz 2.
Najwyższy odsetek chłopców z prawidłową masą ciała stwierdzono w grupie ośmiolatków – ok. 83%. Nadwaga występowała przede wszystkim u chłopców w wieku 11, 9 i 13 lat. Prawie 13% chłopców w wieku 10 lat było otyłych.
W porównaniu do grupy chłopców, wśród dziewcząt częściej występował niedobór masy ciała. Zjawisko to było obserwowane szczególnie w najmłodszych grupach wiekowych i dotyczyło ponad 10% dzieci. Nadwagę stwierdzono przede wszystkim u dziewcząt w wieku 10 i 8 lat. Najwyższy odsetek dziewcząt z otyłością wykazano wśród dzieci 7-letnich oraz 9-letnich.
Wybrane zwyczaje żywieniowe dzieci i młodzieży
Jedną z głównych przyczyn nadmiernej masy ciała dzieci są nieprawidłowe nawyki żywieniowe oraz niska aktywność fizyczna. Z deklaracji rodziców wynika, że aż 30% dzieci nie jada śniadania przed wyjściem do szkoły. Jedynie 71% ogółu dzieci i młodzieży spożywa codziennie przynajmniej 1-2 sztuki świeżych owoców. Niespełna 40% uczniów ma w zwyczaju codzienne spożywanie przynajmniej 2 porcji warzyw. Około 75% uczniów nie jada pełnoziarnistego pieczywa każdego dnia. Ponad 1/3 uczniów nie pije każdego dnia mleka lub napojów mlecznych. Niespełna ponad 60% dzieci jada rybę raz w tygodniu
Z danych wynika, że ponad 80% uczniów nie spożywa wysokokalorycznych produktów typu „fast food” częściej niż 2 razy w tygodniu. Szczególnie niepokojący jest również fakt, że aż około 40% uczniów szkół podstawowych spożywa słodycze częściej niż 1 raz dziennie. Prawie co 3 dziecko pije słodkie napoje gazowane kilka razy w tygodniu. W ciągu dnia uczniowie wypijają średnio około 2,5 szklanki wody, ale część dzieci nie pije wody w ogóle.
Tabela 1. Prawidłowość masy ciała wśród chłopców objętych badaniem w zależności od wieku
Tabela 2. Prawidłowość masy ciała wśród dziewcząt objętych badaniem w zależności od wieku.
Podsumowanie
Uzyskane wyniki potwierdzają, że problem nadwagi i otyłości wśród uczniów szkół podstawowych jest zjawiskiem niepokojącym. Istnieje zatem potrzeba podjęcia efektywnych działań mających na celu zahamowanie tego trendu. Jednym z rozwiązań może być wprowadzenie kompleksowego, długofalowego programu w zakresie kształtowania i utrwalania „zdrowego stylu życia”, w tym prawidłowego żywienia, zarówno wśród dzieci, jak też ich rodziców lub opiekunów. W działania te powinna włączyć się cała społeczność lokalna (samorządy terytorialne, szkoły i inne instytucje regionalne), uznając troskę o zdrowie swoich mieszkańców jako cele priorytetowe.
projektuję responsywne strony www Lublin